OSMANLI GÜMÜŞLÜ ÇİFT PİŞTOV

Osmanlı Saray Mensuplarına Yapılmış 1 Çift Nadir Form ve Ebatta Bel Piştovu
Osmanlı Saray Yüksek Erkanı için Sultani özelliklerde 18.yüzyıl sonları 19.yüzyıl başları döneminde imal edilmiştir. Osmanlı usta damgalı, zarif form ve aykırı ebattaki eser; üst düzey ahşap, gümüş ve çelik işçiliklerinin harmanlanmasıyla vücuda getirilmiş bir şahaserdir. Çok iyi kondüsyona sahip böylesi bir çalışmaya çift olarak zor tesadüf edilmesi, eseri daha özel kılmaktadır.
Mekanizma : Döneminin teknolojisi itibariyle eser çakmaklı mekanizma ile işlev görmektedir. Mekanizma üzeri kazıma tekniği kullanılarak Rokoko üslubuyla süslenerek zenginleştirilmiştir.
Namlu : Çok iyi kondüsyondaki çelik namlular, esere estetik tezatlık sağlamak üzere sade olarak imal edilmiştir. Her iki namlu üst merkezine çakılan usta damgaları da alamet-i farika olarak esere kimlik kazandırmıştır.
Arpacık bölümü : Her iki namluya geçirilmiş gümüş zarflar, kabartma/repousse ve kazıma/grave tekniği kullanılarak bitkisel motiflerle süslenmiş ve stilize dekorlarla zenginleştirilmiştir.
Tetik siperi : Tetik muhafazası, kazıma/grave tekniği kullanılarak Rokoko üslubunda süslenerek zenginleştirilmiştir.
Gövde : Ahşaptan mamul gövdeler, Repousse ve oyma teknikleri kullanılarak bitkisel/geometrik motiflerle süslenerek stilize edilmiştir. Keza, ahşap gövdelere aplike edilmiş gümüş zarflar Osmanlı Rokokosu üslupla tezniyatlıdır.
Dipçik : Gümüşten mamül topuzlar ahşap gövdelere iki çengel ile aplike edilmiştir. Merkezlerine şemse yerleştirilen topuzlar, kabartma/ repousse ve kazıma/grave tekniği ile Osmanlı Rokokosu üslubunda motifler işlenerek stilize edilmiştir.
Piştovlar; çakmaklı ya da zemberekli ateşleme düzeneği olan yuvarlak, iri kabze başlı, uzun namlulu tabancalardır. Piştovlar, Osmanlı döneminde beldeki silahlığa sokularak ya da at üstünde eyerin baş tarafına sağa / sola asılan deri kuburlarda taşınırdı. Osmanlı piştovları, mekanizma bakımından Avrupa tabancalarıyla paralel gelişim göstermekle birlikte farklı coğrafyaların karakteristik özelliklerini yansıtan yapı ve formlarıyla Avrupa menşeli tabancalardan farklı özellikler göstermektedir. Osmanlı piştovlarının en eski örneklerinde, namlu ya da mekanizmalar üzerinde çeşitli yazılara rastlanmaktadır. Bu yazı ve ibareler kontrol damgaları, sahibinin adı, yapan usta adları ya da yapılış tarihi olarak karşımıza çıkmaktadır. Kimi eserlerde de nadiren de olsa padişah tuğraları ve Osmanlı Saltanat Armalarına tesadüf edilmektedir. 19. Yüzyılda İstanbul’un Tophane semtinde “Tüfenkhane-i Amire” ismiyle silah üretimine geçildikten sonra bu dönemde üretilen bazı silahlarda “Tüfenkhane-i Amire” damgasını görmek mümkündür.
Diğer taraftan; Osmanlı piştovlarındaki süslemelerin genellikle Rumi ve bitkisel motiflerden oluştuğunu söyleyebiliriz. Süsleme tekniği olarak da kabartma, altın ya da gümüş kakma, telkâri ve Afyon işi gibi tekniklerin ağırlıklı olarak benimsendiği bilinmektedir. Ayrıca bağa, mercan, akik gibi maddelerin süslemelerde kullanıldığı görülmektedir. Osmanlı piştovlarının her parçası ayrı ustaların ellerinden çıkmış olsa da eserlerin üzerlerindeki süs ve motifler bir üslup bütünlüğü göstermektedir.
56 cm